Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe

Lista zalecanych do uprawy odmian zbóż i ziemniaków

Porejestrowe doświadczalnictwo odmianowe (PDO) jest wielopodmiotowym systemem doświadczalnym, w którym wzorem krajów UE, powinny ze sobą współpracować jednostki i organizacje zainteresowane rozwojem rolnictwa zarówno w skali kraju, jak i własnego regionu (samorządy terytorialne, samorządy rolnicze, administracja rządowa, służby doradcze, firmy hodowlano-nasienne, jednostki badawczo-rozwojowe, związki plantatorów, przemysł przetwórczy oraz inne instytucje i organizacje działające na rzecz rolnictwa).

Program zakłada prowadzenie koordynowanych przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych doświadczeń odmianowych, z wykorzystaniem istniejącej w naszym kraju bazy doświadczalnej. Bazę tę stanowią: stacje doświadczalne oceny odmian (należące do COBORU), jednostki hodowli roślin, punkty doświadczalne ośrodków doradztwa rolniczego, zakłady doświadczalne instytutów badawczo-rozwojowych i wyższych uczelni rolniczych, itp.

Badania odmianowe realizowane w ramach PDO są ukierunkowane bezpośrednio na potrzeby praktyki rolniczej. Na ich bazie zapoczątkowany został proces tworzenia List odmian zalecanych do uprawy na obszarze województwa (LOZ). Listy stanowią dla rolników główne źródło informacji o wartości gospodarczej odmian znajdujących się na naszym rynku nasiennym oraz ułatwiają im dokonywanie wyborów odmian najlepiej dostosowanych do uprawy w lokalnych warunkach gospodarowania, spośród setek odmian zarejestrowanych w Polsce i innych krajach UE.

Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe (PDO) w zasadniczej części ma charakter wojewódzki, tzn. większość ustaleń dotyczących realizacji PDO, w tym również finansowe, podejmowana jest autonomicznie na szczeblu każdego województwa. Większość istotnych spraw związanych z realizacją programu na terenie poszczególnych województw zapada na posiedzeniach Zespołu Wojewódzkiego Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego, powołanego wspólnie przez Marszałka Województwa, Prezesa Izby Rolniczej oraz Dyrektora Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych. Wyznaczone zostały również Stacje Doświadczalne Oceny Odmian zwane „oddziałami terenowymi” odpowiedzialne za bezpośrednią realizację PDO na terenie każdego z województw.

Stacją Doświadczalną Oceny Odmian na terenie Województwa Mazowieckiego jest Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Seroczynie, SDOO Seroczyn, ul. Koszarowa 4, 08-116 Seroczyn.

Ustawa o nasiennictwie z dnia 9 listopada 2012 r. (Dz. U. z 2021, poz. 129) nakłada na samorząd wojewódzki, we współpracy z Centralnym Ośrodkiem Badań Odmian Roślin Uprawnych i Izbami Rolniczymi, prowadzenie Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego.

W dniu 15 grudnia 2003 r. między Województwem Mazowieckim a Centralnym Ośrodkiem Badania Odmian Roślin Uprawnych zawarte zostało pierwsze porozumienie dotyczące współpracy w zakresie tworzenia i upowszechniania systemu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego. Kolejne porozumienia będące jego kontynuacją zostały podpisane 4 sierpnia 2011 r., 19 lipca 2013 r. oraz 28 czerwca 2019 r.

Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie wspiera finansowo badania prowadzone w ramach PDO od 2001 roku.

 

Korzyści z realizacji PDO

  • systematyczny dopływ rzetelnej informacji o wartości odmian w różnych rejonach kraju i warunkach uprawy,
  • ułatwienie rolnikom trafnego doboru najwartościowszych odmian do uprawy, dostosowanych do lokalnych warunków gospodarowania,
  • efektywne wykorzystanie postępu biologicznego w rolnictwie,
  • uregulowanie dopływu do rolnictwa odmian z Krajowego Rejestru Odmian oraz ze Wspólnotowego Katalogu Odmian Roślin Rolniczych (CCA).

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w postaci broszur rozsyłane są corocznie do Izb Rolniczych, Ośrodków Doradztwa Rolniczego i Starostw w celu rozpropagowania ich wśród producentów. Broszury, w ograniczonej liczbie, są dostępne nieodpłatnie w Departamencie Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie, ul. Skoczylasa 4, tel. 22 59 79 293.

Szczegółowe wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych, charakterystyka odmian, rekomendacja odmian w poszczególnych województwach znajduje się na stronie www.coboru.gov.pl