W Polsce wg danych statystycznych GUS na dzień 31 grudnia 2023 r. jest 40 554 sołtysek i sołtysów. Funkcję tę pełni 18 231 kobiet i 22 323 mężczyzn. Dane zawierają zmiany jakie zaszły w gminach, w których kadencja organów jednostek pomocniczych gmin pozostała nie zmieniona, czyli jest czteroletnia.

Zarówno statystyki, jak też wstępne analizy Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów (wystąpienie Grażyny Jałgos-Dębskiej pn. „Sołectwo i sołtys fundamentem demokracji na obszarach wiejskich” wygłoszone w Senacie RP w dniu 9 lipca 2024 r.) potwierdzają, że następują znaczące zmiany w grupie osób pełniących funkcję organu wykonawczego sołectwa. Coraz częściej są to kobiety (różnica 228 kobiet między 2022 a 2023 rokiem) oraz są to osoby coraz młodsze i coraz lepiej wykształcone.

Pojawienie się nowych sołtysek i sołtysów spowodowało potrzebę edukacji prawnej i samorządowej oraz poradnictwa w zakresie indywidualnych problemów i potrzeb sołtysek, sołtysów i sołectw. Ilość zapytań telefonicznych oraz pytań kierowanych drogą elektroniczną zarówno do biura Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów oraz do redakcji Gazety Sołeckiej potwierdza dużą skalę potrzeb.

Z relacji sołtysek i sołtysów z różnych regionów Polski wynika bowiem, iż nie mogą liczyć na wsparcie merytoryczne ze strony organów gminy. Niewiele samorządów decyduje się na przeprowadzenie profesjonalnych szkoleń, co powoduje, że liderzy wiejscy pozostają pozostawieni sami sobie. 

Sołtyski i sołtysi potrzebują oprócz wiedzy teoretycznej i wsparcia merytorycznego, także porad indywidualnych lub grupowych, podczas których otrzymają wsparcie liderskie.

Nowa platforma wsparcia

solectwo.org.pl to nowa platforma internetowa wspierająca sołtyski i sołtysów, rady sołeckie oraz liderki i liderów wiejskich w rozwiązywaniu problemów prawnych i administracyjnych związanych z funkcjonowaniem sołectw jako jednostek pomocniczych gminy. Strona internetowa jest centralnym źródłem informacji, wiedzy i narzędzi partycypacyjnych dla osób zainteresowanych budowaniem i rozwojem społeczeństwa obywatelskiego w sołectwach. 

Otwórz platformę solectwo.org.pl

Platforma oferuje prawne i eksperckie porady telefoniczne oraz mailowe, artykuły dotyczące tematyki sołeckiej oraz FAQ z najczęściej zadawanymi pytaniami i odpowiedziami.

Dodatkowo, użytkownicy mogą uczestniczyć w poradnictwie na żywo poprzez webinary lub podcasty, obejmujące kluczowe tematy prawne i administracyjne z zakresu funkcjonowania sołectw jako jednostek pomocniczych gminy.

Na platformie dostępne jest vademecum sołtyski i sołtysa ,zawierający kompendium wiedzy i informacji niezbędnych liderom wiejskim do skutecznego realizowania ich zadań i obowiązków na rzecz społeczności lokalnych. Strona zawiera materiały przygotowane przez ekspertki w ramach realizacji inicjatywy. Są to opracowania, artykuły, analizy statystyczne, opinie prawne, materiały zawierające analizę poszczególnych zagadnień tematycznych oraz materiały będące tematem webinariów lub stanowiące odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

W vademecum umieszczono także dostępne w przestrzeni internetowej wiarygodne, sprawdzone pod względem merytorycznym treści dotyczące funkcjonowania sołectwa jako jednostki pomocniczej gminy. Są to materiały opracowane na zlecenie organizacji pozarządowych działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, budowania społeczeństwa obywatelskiego oraz jawności i partycypacji społecznej. Strona zawiera materiały: Fundacji Wspomagania Wsi, Fundacji Batorego, Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, Stowarzyszenia Sieć Obywatelska Watchdog Polska, Forum Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów.

Źódło: ksowplus.pl